Więźba dachowa jest kluczowym elementem konstrukcyjnym każdego domu, który odgrywa rolę nośną dla całego dachu. Jej zadaniem jest przeniesienie obciążeń z pokrycia dachowego, warstw izolacyjnych oraz innych materiałów, na ściany nośne budynku. W zależności od projektu i wymagań konstrukcyjnych, istnieje kilka różnych rodzajów więźby dachowej, które można zastosować w budownictwie. Każdy z tych typów ma swoje specyficzne cechy, które czynią go bardziej lub mniej odpowiednim do różnych projektów budowlanych. W artykule przyjrzymy się bliżej różnym rodzajom więźby dachowej oraz ich zastosowaniom.
Więźba dachowa krokwiowa – zastosowanie i charakterystyka
Więźba dachowa krokwiowa jest jednym z najbardziej znanych typów stosowanych w budownictwie. Jej główne cechy to prostota konstrukcji oraz stosunkowo niskie koszty wykonania. Krokwiowa więźba dachowa składa się z dwóch nachylonych elementów konstrukcyjnych nazywanych krokwiami, które łączą się na górze, tworząc szczyt dachu. Krokiew wyginają się od szczytu do okapów dachowych, przenosząc obciążenia konstrukcyjne przez ściany nośne budynku.
Krokwiowa więźba dachowa składa się z kilku podstawowych elementów. Są to:
- Krokwie – nachylone belki biegnące od okapu do kalenicy,
- Miecze – dodatkowe belki wzmacniające,
- Płatew kalenicowa – górna pozioma belka, do której przyłączane są krokwie,
- Łaty i kontrłaty – poziome belki przyczepiane do krokwi, na których opiera się pokrycie dachowe.
Ten typ więźby dachowej jest szczególnie polecany do prostych, dwuspadowych dachów, gdzie kąty nachylenia są umiarkowane. Więźby krokwiowe są wskazane dla budynków, które mają lekką konstrukcję dachową, na przykład przy stosowaniu dachówek ceramicznych lub blachodachówek. Dla bardziej szczegółowych informacji można zapoznać się z ofertą dotyczącą różnych typów więźby dachowej.
Charakterystyka więźby jętkowej
Więźba dachowa jętkowa to kolejny popularny typ wykorzystywany w budownictwie jednorodzinnym. Składa się z krokwi, które są dodatkowo wzmocnione poziomymi belkami nazywanymi jętkami, biegnącymi pomiędzy krokwiami na całej szerokości dachu. Jętki montuje się w przeciwieństwie do krokwi równoległych do okapu. Jętki pełnią funkcję zastrzałów, przenosząc część obciążeń poziomych i zmniejszając ugięcie krokwi.
Konstrukcja więźby jętkowej obejmuje:
- Krokwie – główne belki nośne,
- Jętki – poziome belki zamontowane równolegle do okapu, zapewniające dodatkową sztywność,
- Murłaty – belki zainstalowane na murze, na których spoczywają krokwie,
- Wiatrownice – ukośne belki, które wspierają stabilność więźby, szczególnie przy silnych wiatrach.
Więźba jętkowa jest idealna dla większych, bardziej skomplikowanych dachów, gdzie wymagana jest większa nośność oraz stabilność. Typowe zastosowanie obejmuje domy z poddaszem użytkowym, gdzie konstrukcja zapobiega nadmiernemu ugięciu się krokwi, co jest kluczowe dla utrzymania konstrukcji ścianek działowych na poddaszu. Dzięki swojej wytrzymałości, więźby jętkowe mogą również wspierać cięższe pokrycia dachowe, takie jak łupki czy dachówki betonowe.
Różnorodność więźby płatwiowo-kleszczowej
Więźba dachowa płatwiowo-kleszczowa to bardzo zaawansowana konstrukcja, która znajduje zastosowanie głównie w dużych dachach i budynkach przemysłowych. W tej konstrukcji, oprócz krokwi i jętek, stosowane są dodatkowe belki poziome – płatwie – które biegną wzdłuż całego dachu. Płatwie są podparte pionowymi słupami, które przenoszą obciążenia na ściany nośne lub fundamenty. Dodatkowe czynniki stabilizujące, takie jak kleszcze, łączą krokwie pary, wzmacniając całą strukturę.
Główne elementy więźby płatwiowo-kleszczowej obejmują:
- Płatwie kalenicowe – poziome belki na szczycie dachu,
- Płatwie stropowe – belki biegnące wzdłuż ścian bocznych,
- Krokwie – nachylone belki przenoszące obciążenie dachu,
- Słupy – pionowe elementy przenoszące obciążenia na fundamenty,
- Kleszcze – podwójne belki poziome, które łączą krokwie pary.
Silnie złożona konstrukcja więźby płatwiowo-kleszczowej pozwala na budowę dachów o dużych powierzchniach, gdzie nie można stosować wewnętrznych ścian nośnych. Jest to idealne rozwiązanie dla hal przemysłowych, magazynów czy dużych budynków użyteczności publicznej. Konstrukcja ta powoduje również, że przestrzenie poddasza są w pełni użytkowe, co może być dodatkowym atutem przy większych budynkach mieszkalnych.
Inne rodzaje więźby dachowej i ich specyficzne zastosowania
Oprócz wspomnianych wyżej typów, istnieje wiele innych rodzajów więźby dachowej, które znajdują zastosowanie w różnych specyfikacjach budowlanych. Warto zaznaczyć, że każdy typ ma swoje unikalne cechy, które mogą być idealne dla specyficznych potrzeb konstrukcyjnych. Oto kilka z nich:
- Więźba kratownicowa (dłutowa) – jest stosowana w dachach o dużych rozpiętościach bez wewnętrznych podpór. Składa się z pionowych i poziomych belek tworzących trójkątną kratownicę.
- Więźba jętkowa ze słupkami – dodatkowo wspierana pionowymi słupami, co zwiększa jej wytrzymałość i pozwala na budowę dachu o większych wymiarach.
- Więźba ramowa – składa się z pionowych słupów i poziomych belek, które tworzą ramy przenoszące obciążenia. Jest stosowana w budynkach o dużych przekrojach, takich jak hale sportowe czy centra handlowe.
Każdy z tych typów więźby dachowej posiada swoje specyficzne zastosowania, które można dostosować do indywidualnych potrzeb projektowych. Na przykład, więźba kratownicowa jest często wykorzystywana w budownictwie przemysłowym, gdzie wymagana jest duża nośność przy minimalnym obciążeniu konstrukcyjnym. Więźba jętkowa ze słupkami może być doskonałym rozwiązaniem dla dużych, otwartych przestrzeni, gdzie estetyka i funkcjonalność są równie ważne.
Podsumowanie
Rodzaje więźby dachowej są liczne, a każda z tych konstrukcji ma swoje unikalne właściwości, które sprawiają, że jest bardziej lub mniej odpowiednia dla różnorodnych typów budynków. Konstrukcja dachu ma kluczowe znaczenie dla trwałości, wytrzymałości oraz funkcjonalności całego domu. Zrozumienie, który typ więźby dachowej najlepiej pasuje do konkretnego projektu, może pomóc architektom i budowniczym w stworzeniu bezpiecznej, solidnej i estetycznie przyjemnej konstrukcji dachowej. Niezależnie od wybranego typu, ważne jest, aby więźba była wykonana z wysokiej jakości materiałów i z zachowaniem precyzyjnych metod montażu. Jeśli jesteś zainteresowany szczegółami i możliwościami jakie oferuje nasza firma Bradro.
Przeczytaj także: Dlaczego warto wybierać tarcicę suszoną?